- مشخصات كتاب
- سخنى از حضرت آية الله العظمى مكارم شيرازى پيرامون كتاب
- پيشگفتار
- 1 ـ چرا به دنبال خداشناسى برويم ؟
- 2 ـ آيا مذهب زائيده جهل يا ترس ، يا عواملى از اين قبيل است ؟
- 3 ـ چرا ذات پروردگار را نمى توان درك كرد ؟
- 4 ـ آيا آفريدگار هم آفريدگارى دارد ؟
- 5 ـ چگونه به خداى ناديده ايمان بياوريم ؟
- 6 ـ توحيد ذات ، صفات ، افعال و عبادت چيست ؟
- 7 ـ چگونه دين فطرى است ؟
- 8 ـ زنده بودن خدا چه مفهومى دارد ؟
- 9 ـ تعدّد خدايان حكيم چه فسادى به دنبال دارد ؟
- 10 ـ منظور از «لقاء اللّه» چيست ؟
- 11 ـ منظور از «وجه الله» چيست ؟
- 12 ـ منظور از «ثاراللّه» چيست ؟
- 13 ـ منظور از «سميع» و «بصير» بودن پروردگار چيست ؟
- 14 ـ منظور از صفات جمال و جلال چيست ؟
- 15 ـ مفهوم محبت در مورد خداوند يعنى چه ؟
- 16 ـ حقيقت اراده خداوند چيست ؟
- 17 ـ منظور از سخن گفتن خدا چيست ؟
- 18 ـ اسم اعظم چيست ؟
- 19 ـ منظور از خشم و غضب الهى چيست ؟
- 20 ـ مفهوم مكر در مورد خداوند يعنى چه ؟
- 21 ـ آيا مشاهده خدا امكان پذير است ؟
- 22 ـ چرا موسى (ع) تقاضاى رؤيت كرد ؟
- 23 ـ عرش خدا چيست ؟
- 24 ـ پيمان عالم ذرّ چيست ؟
- 25 ـ هدايت و ضلالت از سوى خدا به چه معنا است ؟
- 26 ـ تسبيح عمومى موجودات جهان به چه معناست ؟
- 27 ـ آيا خدا در چيزى حلول مى كند ؟
- 28 ـ علم خداوند به حوادث آينده چگونه تصور مى شود ؟
- 29 ـ (بدا) چيست ؟
- 30 ـ آيا توسل به اولياء با توحيد سازگار است ؟
- 31 ـ چرا توبه مرتدّ فطرى پذيرفته نمى شود ؟
- 32 ـ چرا هنگام دعا دست به سوى آسمان برمى داريم ؟
- 33 ـ آيا تفاوتهاى طبيعى در انسانها با عدالت سازگار است ؟
- 34 ـ آيا ايجاد تفاوت ازنظر روزى درميان مردم باعدالت سازگاراست ؟
- 35 ـ فلسفه مصيبتها و گرفتاريهائى كه به انسان مى رسد چيست ؟
- 36 ـ چرا خدا شيطان را آفريد ؟
- 37 ـ آيا خلود در آتش با عدل الهى سازگار است ؟
- 38 ـ خاتميت چگونه با سير تكاملى انسان سازگار است ؟
- 39 ـ قوانين ثابت چگونه با نيازهاى متغير سازگار است ؟
- 40 ـ پيامبر اسلام (ص) قبل از نبوت چه آئينى داشت ؟
- 41 ـ آيادرتورات وانجيل بشارت به ظهورپيامبراسلام(ص)آمده است ؟
- 42 ـ پيامبران اولوالعزم چه كسانى بودند ؟
- 43 ـ تعداد پيامبران چند تاست ؟
- 44 ـ فرق نبوت ، امامت و رسالت چيست ؟
- 45 ـ نبوت و امامت در خردسالى چگونه ممكن است ؟
- 46 ـ حقيقت اسرارآميز وحى چيست ؟
- 47 ـ چگونه پيامبر (ص) امّى بود ؟
- 48 ـ آيا معراج جسمانى بود يا روحانى ؟
- 49 ـ هدف از معراج چه بود ؟
- 50 ـ آيا معراج با علوم روز سازگار است ؟
- 51 ـ آيا عصمت انبياء جنبه جبرى دارد ؟
- 52 ـ فرق معجزه و كارهاى خارق عادت ساحران و مرتاضان چيست ؟
- 53 ـ گناه آدم چه بود ؟
- 54 ـ آيا تولّد عيسى (ع) تنها از مادر ، مخالف علم روز نيست ؟
- 55 ـ اگر آئين موسى (ع) كامل بود آئين مسيح و اسلام چه ضرورتى داشته است ؟
- 56 ـ آيا معجزه شقّ القمر از نظر علوم روز ممكن است ؟
- 57 ـ فرق آگاهى انبياء از غيب و آنچه كاهنان و مرتاضان پيشگوئى مى كنند چيست ؟
- 58 ـ چگونه بين آيات و رواياتى كه بعضى علم غيب را از غير خدا نفى و بعضى اثبات مى كنند جمع كنيم ؟
- 59 ـ آياامكان نسيان وفراموشى درانبياء باعصمت آنان سازگاراست ؟
- 60 ـ روح القدس كيست ؟
- 61 ـ چرا پيامبران از منطقه خاصّى برخاستند ؟
- 62 ـ آيا پيامبر خدا (ايّوب) به بيمارى نفرت انگيز مبتلا شد ؟
- 63 ـ ازدواج فرزندان آدم چگونه بوده است ؟
- 64 ـ فلسفه تعدد همسران پيامبر (ص) چيست ؟
- 65 ـ آيا قرآن تحريف شده است ؟
- 66 ـ چگونه قرآن معجزه است ؟
- 67 ـ آيا اعجاز قرآن منحصر به فصاحت و بلاغت آن است ؟
- 68 ـ از كجا كه مثل قرآن را نياورده اند ؟
- 69 ـ منظور از حروف مقطّعه در قرآن چيست ؟
- 70 ـ آيا قرآن مندرجات تورات و انجيل را تصديق كرده است ؟
- 71 ـ آيا جمع آورى قرآن در زمان پيامبر(ص) بود يا بعد از آن حضرت ؟
- 72 ـ محكم و متشابه يعنى چه ؟
- 73 ـ چرا بخشى از آيات قرآن متشابه است ؟
- 74 ـ آيا بسم الله جزء سوره است ؟
- 75 ـ چرا دادن قرآن به كفار حرام است ؟
- 76 ـ امامت چيست ؟ و آيا از اصول است يا فروع ؟
- 77 ـ بحث امامت از چه زمانى آغاز شد ؟
- 78 ـ اولوا الامر چه كسانى هستند ؟
- 79 ـ اهلبيت چه كسانى هستند ؟
- 80 ـ حادثه غدير چيست ؟
- 81 ـ ولايت تكوينى و تشريعى چيست ؟
- 82 ـ ماهيّت بيعت چيست ؟ و چه تفاوتى با انتخابات دارد ؟
- 83 ـ آيا بيعت نقشى در مشروعيّت رهبرى پيامبر يا امام دارد ؟
- 84 ـ آيا اسلام كودك ده ساله پذيرفته است ؟
- 85 ـ چرا امام حسن (ع) از كوزه زهر آلود آب نوشيد ؟
- 86 ـ فلسفه انتظار چيست ؟
- 87 ـ دلائل عقلى معاد كدام است ؟
- 88 ـ آيا معاد جسمانى است يا روحانى ؟
- 89 ـ شبهه آكل و ماكول چيست ؟
- 90 ـ روح چيست ؟ و اصالت آن چگونه قابل اثبات است ؟
- 91 ـ اجل مسمّى (حتمى) و معلّق (غير حتمى) يعنى چه ؟
- 92 ـ تجسّم اعمال از نظر علم روز چگونه است ؟
- 93 ـ آيا رستاخيز براى حيوانات نيز وجود دارد ؟
- 94 ـ عالم برزخ چيست و زندگى برزخى چگونه است ؟
- 95 ـ آيا دنيا و آخرت باهم تضاد دارند ؟
- 96 ـ آيا مخترعان و مكتشفان پاداش الهى دارند ؟
- 97 ـ نامه اعمال چيست و فلسفه آن كدام است ؟
- 98 ـ ترازوى سنجش اعمال در قيامت چگونه است ؟
- 99 ـ حقيقت پل صراط چيست ؟
- 100 ـ فلسفه شفاعت چيست ؟
- 101 ـ آيا توحيد با شفاعت تضاد دارد ؟
- 102 ـ فلسفه وضو و غسل چيست ؟
- 103 ـ فلسفه تيمّم چيست ؟
- 104 ـ طريقه شستن دستها و مسح سر و پا در وضو چگونه است ؟
- 105 ـ توجّه به قبله در نماز چه لزومى دارد ؟
- 106 ـ اسرار تغيير قبله چه بود ؟
- 107 ـ فلسفه نماز چيست ؟
- 108 ـ چرا بايد نماز را در اوقات معيّنى بخوانيم ؟
- 109 ـ فلسفه روزه چيست ؟
- 110 ـ آيا اختصاص نيمى از خمس به بنى هاشم تبعيض نيست ؟
- 111 ـ فلسفه زكات چيست ؟
- 112 ـ فلسفه و اسرار حجّ چيست ؟
- 113 ـ هدف اسلام از جهاد چيست ؟ و جهاد ابتدائى چرا ؟
- 114 ـ اسلام چگونه بردگى را تأييد مى كند ؟
- 115 ـ جزيه چيست و فلسفه آن چه مى باشد ؟
- 116 ـ فلسفه تحريم جنگ در ماههاى حرام چيست ؟
- 117 ـ اسلام چه حقوقى براى زنان قائل است ؟
- 118 ـ فلسفه حجاب چيست ؟
- 119 ـ چرا ارث مرد دو برابر ارث زن مى باشد ؟
- 120 ـ چرا ديه زن نصف ديه مرد مى باشد ؟
- 121 ـ فلسفه مهريّه براى زنان چيست ؟
- 122 ـ چگونه اسلام تنبيه بدنى زن را جايز مى داند ؟
- 123 ـ چرا مردان مى توانند بيش از يك همسر داشته باشند ولى زنان مجاز نيستند ؟
- 124 ـ منظور از عدالت كه در شرائط تعدّد همسر ذكر شده چيست ؟
- 125 ـ فلسفه ازدواج موقّت چيست ؟
- 126 ـ آيا ازدواج موقّت در عصر پيامبر (ص) بوده است ؟
- 127 ـ فلسفه محلّل چيست ؟
- 128 ـ فلسفه نگهداشتن عدّه چيست ؟
- 129 ـ فلسفه تحريم قمار چيست ؟
- 130 ـ غنا چيست و فلسفه تحريم آن كدام است ؟
- 131 ـ فلسفه تحريم زنا چيست ؟
- 132-فلسفه تحريم همجنس گرائى چيست ؟
- 133 ـ فلسفه تحريم نوشابه هاى الكلى چيست ؟
- 134 ـ فلسفه تحريم گوشت خوك چيست ؟
- 135 ـ فلسفه تحريم آميزش جنسى در ايّام عادت چيست ؟
- 136 ـ فلسفه تحريم ازدواج با محارم چيست ؟
- 137 ـ هدف از آفرينش انسان چيست ؟
- 138- چرا خدا از آغاز انسان را كامل نيافريد ؟
- 139 ـ هدف از تكامل انسان چيست ؟
- 140 ـ چرا خدا مردم را آزمايش مى كند ؟
- 141 ـ آيا سعادت و شقاوت انسانها ذاتى است ؟
- 142 ـ فرق اسلام و ايمان چيست ؟
- 143 ـ مقصود از شيطان در قرآن چيست ؟
- 144 ـ حقيقت جنّ چيست ؟
- 145 ـ حقيقت فرشته چيست ؟
- 146 ـ رجعت چيست ؟ و آيا امكان دارد ؟
- 147 ـ فلسفه رجعت چيست ؟
- 148-حقيقت توكل و فلسفه آن چيست ؟
- 149 ـ فلسفه دعا و نيايش چيست ؟
- 150 ـ چرا گاهى دعاهاى ما مستجاب نمى شود ؟
- 151 ـ نظر اسلام درباره جبر و اختيار چيست ؟
- 152 ـ آيا ميان فرضيه تكامل و خداشناسى تضادى وجود دارد ؟
- 153 ـ آيافرضيه تكامل انواع بانظريه قرآن پيرامون آفرينش آدم تضادى دارد ؟
- 154 ـ حقيقت رؤيا چيست ؟
- 155 ـ منظور از سنتهاى الهى چيست ؟
- 156 ـ آيا چشم زدن واقعيت دارد ؟
- 157 ـ آيا فال نيك و بد واقعيت دارد ؟
- 158 ـ آيا قصاص بر خلاف عقل و عواطف انسانى است ؟
- 159 ـ آيا مجازات قطع دست خشونت آميز است ؟
- 160 ـ آيا همه صحابه افراد صالحى بوده اند ؟
- 161 ـ ذوالقرنين كه بود ؟
- 162 ـ چرا بعضى از ستمگران و گنهكاران غرق نعمتند و مجازات نمى بينند ؟
- 163 ـ چرا ملل فاقد ايمان زندگى مرفّه دارند ؟
- 164 ـ اگر روزى همه تقسيم شده پس چرا گروهى گرسنه اند ؟
- 165 ـ علل عقب ماندگى مسلمين چيست ؟
- 166 ـ داستان فدك چيست ؟
- 167 ـ آيا ابوطالب مسلمان بود ؟
- 168 ـ معيار در گناهان كبيره چيست ؟
- 169 ـ چرا بايد نام خدا هنگام ذبح برده شود ؟
- 170 ـ نظر اسلام درباره رهبانيت چيست ؟
- 171 ـ مكاشفه و شهود قلبى يعنى چه ؟
- 172 ـ تقسيم روزيها توسط پروردگار با تلاش براى زندگى چگونه قابل جمع است ؟
- 173 ـ آيا نسخ در احكام جايز است ؟
- 174 ـ آيا سعد و نحس ايام صحيح است ؟
- 175 ـ آيا داستان اصحاب كهف با علم روزسازگار است ؟
- 176 ـ منظور از آسمانهاى هفتگانه چيست ؟
- 177 ـ آيا خاموش شدن منظومه شمسى و ستارگان در آستانه قيامت با علم روز هماهنگ است ؟
- 178 ـ سحر چيست و نظر اسلام درباره آن چه ميباشد ؟
- 179 ـ هدف از (تقيّه) چيست ؟
- 180 ـ افسانه آيات شيطانى يا افسانه «غرانيق» چيست ؟
مكارم شيرازى
پيشگفتار
با اينكه علماء بزرگ شيعه ، در طول تاريخ ، تفسيرهاى متعدّدى بر قرآن مجيد نگاشته اند و تعدادى از آنها همواره مورد استفاده علماء و حوزه هاى علميه و قرآن دوستان بوده است ، اما جاى تفسيرى كه مزاياى تفسير نمونه را داشته باشد ، آن هم به زبان فارسى خالى بود به خصوص در اين زمان كه توجّه به فهم قرآن براى همه طبقات روز افزون است .
حضرت آية الله العظمى مكارم شيرازى با همكارى چند نفر از فضلاء به اين نياز مهم پاسخ داده و با تأليف اين تفسير گرانقدر خدمتى شايان به قرآن مجيد انجام دادند .
برخى از ويژگى هاى اين تفسير كه موجب جامعيت و جاذبيّت فوق العاده آن شده به اين شرح است:
1 _ در عين حال كه اين تفسير به زبان فارسى است امّا جنبه علمى و تحقيقيآن به خوبى مراعات شده ، به طورى كه هم براى اهل علم و فضلاء سودمند است و هم مى تواند براى عامه علاقه مندان به فهم قرآن راهگشا باشد .
2 _ در تفسير آيات به جاى پرداختن به برخى مسائل غير ضرورى به مسائل زندگى ساز كه نتيجه اش بتواند در زندگى اجتماعى جامعه و نيز زندگى افراد كاملاً مؤثر باشد توجه خاص شده است .
3 _ به تناسب عناوينى كه در ايات مطرح مى شود بحث هاى فشرده و مستقلى در اين تفسير امده كه خواننده بتواند با مطالعه اجمالى آن از مراجعه به كتابهاى ديگر بى نياز باشد .
4 _ با اينكه در متن كتاب از اصطلاحات پيچيده علمى اجتناب شده